Deze zin gebruikte Ronald Plasterk na de aankondiging dat Lilianne Ploumen lijsttrekker wordt van de PvdA. Je ziet dat hij het goed bedoelt en toch klinkt het ongemakkelijk en ook een tikkie neerbuigend. Nou heb ik natuurlijk al vaker geblogd over onbewuste vooroordelen over vrouwen in een leidende rol. Alleen deze maakt dat ik erover wil schrijven.
Een veel zichtbaardere rol als leider in de politiek kan ik nu niet zo bedenken. Een lijsttrekker is een leider. En het geeft pijnlijk weer hoeveel we nog te doen hebben om balans te krijgen in Nederland tussen mannelijk en vrouwelijke leiders. Tussen mannen en vrouwen überhaupt. En dat terwijl balans op dit moment in ons land ver te zoeken is. Meer dan ooit roepen de uitdagingen om leiders die bruggen bouwen, en leiders die in staat zijn om voorbij hun eigen agenda te handelen. In het bedrijfsleven en de politiek.
Zinnen als “we willen een vrouw, maar ze moet wel goed zijn hoor”, of “ze heeft die plek enkel zodat ze de KPI van het aantal vrouwen op groen zet”, zijn eerder regelmaat dan uitzondering. Zolang we dit soort uitspraken nog doen of horen zal er ongelijkheid blijven bestaan. Ook zie je vaak dat de vrouw om wie het gaat extra hard gaat werken om te bewijzen dat ze haar plek waard is, met het risico dat juist de vrouwelijke eigenschappen in haar leiderschapsstijl het onderspit delven en de mannelijke winnen.
Terwijl we juist die zo hard nodig hebben. We hebben behoefte aan zelfbewuste leiders, menselijke leiders, leiders of het nou vrouwen of mannen zijn die weten wanneer hun feminiene leiderschapskwaliteiten de boventoon moeten voeren, omdat ze luisteren naar hun intuïtie, (of voor de mannen 😉) hun gevoel.
De afgelopen decennia werd succes en leiden met name gekoppeld aan masculiene kwaliteiten, als daadkracht, assertiviteit, resultaatgerichtheid, zichtbaarheid, hardheid en gericht op materieel succes (Hofstede). Daarbij bedoel ik niet dat dit enkel mannen zijn, ik denk juist dat er heel veel vrouwen ook gebruik maken van hun masculiene eigenschappen om succesvol te zijn. Deels is dit logisch, want om door te groeien in een masculiene omgeving is het van belang je aan te sluiten bij de norm. Je aan te passen aan wat de norm is. En daarmee zeg ik niet dat masculiene eigenschappen niet goed zijn, zeker niet. Het is alleen belangrijk dat je bewust bent wanneer je ze inzet om een goede balans te houden. En die balans, dat is waar het niet meer klopt.
We hebben behoefte aan verbinding.
We hebben behoefte aan samenwerking en samen creëren met het oog op een hoger doel en waarde. En dan bedoel ik niet alleen financiële waarde, maar ook waarde voor de gemeenschap, voor de natuur.
We hebben behoefte aan leiders die 100% verantwoordelijkheid nemen, en die anderen de ruimte geven. Niet de schuld geven en ruimte innemen ten koste van anderen, of door het uitsluiten van anderen.
We hebben behoefte aan leiders die luisteren, en vragen stellen, om vervolgens weer te luisteren. Niet het afdraaien van eigen agenda’s, verdeeldheid zaaien en aanwakkeren.
We hebben leiders nodig die in alles zichzelf zijn, zodat de mensen om hen heen dat ook kunnen zijn.
We hebben behoefte aan eerlijkheid en openheid, want eerlijk is eerlijk, wat je geeft krijg je terug. 😊
Ik snap ook dat het rete-complex is, maar we zullen ergens moeten beginnen. Het moet anders. En het begint bij ons allemaal. Elke leider en elk mens. Want “Small changes eventually add up to huge results” – unknown.
En dat allemaal door die ene zin van Ronald Plasterk, waarvan ik nog steeds geloof dat zijn intentie goed is, maar toch kenmerkend voor de cultuur in leidend Nederland.